U progu uruchomienia własnego biznesu czeka nas jedna z najważniejszych decyzji, jaką trzeba podjąć – wybór formy działalności. Od tego, co postanowimy na tym etapie, zależeć będzie sposób zarządzania firmą w przyszłości, podział zysków, odpowiedzialność za zarządzanie przedsiębiorstwem, a także sposób rozliczania podatku. Wielu przedsiębiorców decyduje się na spółki. Zanim jednak wybierzemy jedną z nich, warto przeanalizować podstawowe aspekty prawne i możliwości, jakie dają.
Formy działalności w postaci spółek.
Spółka cywilna – funkcjonuje na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego. Nie ma osobowości prawnej, więc podatek dochodowy rozliczany jest jak od osób fizycznych (PIT). Mogą ją tworzyć zarówno osoby fizyczne, jak i podmioty gospodarcze. Każdy wspólnik może wnieść do niej własny kapitał, własną pracę i umiejętności. Jej wadą jest jednak to, że wspólnicy są współodpowiedzialni za działania spółki, co niekiedy może być niebezpieczne.
Spółka jawna również nie posiada osobowości prawnej. Działa na podstawie Kodeksu spółek handlowych i wymaga ujawnienia przynajmniej jednego współwłaściciela w nazwie. Jej cechą jest fakt, że wierzyciele mogą sięgać po mienie wspólników dopiero wówczas, gdy egzekucja długu nie będzie możliwa z majątku spółki.
Spółka partnerska działa na podstawie Kodeksu spółek handlowych. Mogą ja założyć wyłącznie osoby wykonujące wolne zawody jak np. lekarze, adwokaci, będące osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej. Odpowiadają one osobiście i solidarnie całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki.
Spółka komandytowa umożliwia wspólnikom dogodny podział odpowiedzialności za zobowiązania spółki oraz zarządzanie nią, komandytariusz odpowiada do wysokości sumy komandytowej a komplementariusz (prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją na zewnątrz) całym majątkiem. Spółka musi prowadzić pełną księgowość.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona przez jeden lub więcej podmiotów. Umowa między wspólnikami musi być zwarta w formie aktu notarialnego (nie dotyczy trybu elektronicznego). Spółka działa na podstawie kodeksu spółek handlowych. Konieczne jest prowadzenie pełnej księgowości. Wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki tylko jej majątkiem do wysokości kapitału zakładowego, który nie może być mniejszy niż 5000 zł.
Spółka akcyjna wymaga zaangażowania przynajmniej 100 000 zł kapitału. Jej umowa musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Ma osobowość prawną, konieczne jest prowadzenie pełnej księgowości. Prawo do reprezentowania spółki ma zarząd i/lub prokurenci. Spółka akcyjna jako jedyna za spółek może pozyskiwać kapitał na rynkach kapitałowych lub poprzez emisję obligacji.